Lab 2.2: การควบคุมอุปกรณ์ภายนอกด้วย Microcontroller

 Lab 2.2: การควบคุมอุปกรณ์ภายนอกด้วย Microcontroller

เอกสารประกอบ

• Output Control Principles

โจทย์

1. ให้นักศึกษาควบคุมการทำงานของมอร์เตอร์โดยใช้วิธีการต่างๆ ตามที่กำหนด และทำความเข้าใจความแตกต่างของแต่ละวิธี คือ
   • ขับโดยใช้ไฟจากขา PIC โดยตรง
   • ขับโดยอาศัย Transistor
   • ขับโดยใช้ Relay
   • ขับโดยใช้ H-bridge
2. ให้นักศึกษาทำโคมไฟอัตโนมัติอีกครั้งแต่คราวนี้ให้คุมหลอดไฟ 220V

ประเด็นการเรียนรู้

1. การขับอุปกรณ์ภายนอกโดยใช้แต่ละวิธีข้างต้นมีจุดเด่นจุดด้อยอย่างไร
2. เมื่อใดควรจะเลือกใช้วิธีใดในการควบคุม

ขั้นตอนการทำ Lab

1. ขับมอร์เตอร์โดยใช้ไฟจากขา PIC โดยตรง

ขอให้นักศึกษาลองต่อวงจรเพื่อเปิดปิดมอร์เตอร์โดยอาศัยไฟจากขา PIC โดยตรง การต่อจะเหมือนต่อ LED เพียงแต่จะไม่ต้องใช้ตัวต้นทาน

ขอให้เปิดมอร์เตอร์ 1 วินาที และปิด 1 วินาที วนไปเรื่อยๆ

เกณฑ์ผ่าน – นักศึกษาควรจะเห็นว่ามอร์เตอร์นั้นหมุน แต่จะหมุนช้ามาก บางครั้งต้องเอามือช่วยถึงจะเริ่มหมุน ซึ่งการที่มอร์เตอร์หมุนช้านี้เกิดจากกระแสที่ PIC ขับออกมาได้นั้นค่อนข้างน้อย (~25mA)

2. ขับมอร์เตอร์โดยใช้ Transistor ช่วยเพิ่มกระแส

ขอให้นักศึกษาปรับวงจรขับมอร์เตอร์ตาม Schematic ต่อไปนี้ แล้วทดลองขับมอร์เตอร์ดูว่าต่างจากเดิมหรือไม่อย่างไร

เกณฑ์ผ่าน – เขียนโปรแกรมให้ PIC เปิดปิดรีเลย์ทุก 1 วินาที นักศึกษาควรเห็นว่า Transistor ช่วยให้มีกระแสไหลผ่านมอร์เตอร์ได้มากขึ้น (เบอร์ 2N3904 จ่ายกระแสได้สูงสุด 200 mA) ซึ่งก็ทำให้มอร์เตอร์หมุนได้เร็วขึ้น

3. ขับมอร์เตอร์โดยใช้ Relay

ขอให้นักศึกษาปรับวงจรขับมอร์เตอร์ให้ใช้ Relay ตาม Schematic ต่อไปนี้ แล้วทดลองขับมอร์เตอร์ดู

เกณฑ์ผ่าน – ให้เขียนโปรแกรมให้ PIC เปิดและปิดมอเตอร์ทุกๆ 1 วินาที  นักศึกษาควรเห็นว่าวิธีนี้มอร์ตอร์จะหมุนเร็วที่สุด เพราะ Relay มีการสูญเสียน้อย และสามารถใช้แรงดันอื่นที่ไม่ใช่ 5V ได้ แต่ข้อเสียของ Relay ที่อาจพบคือ จะเปิดปิดได้ไม่ถี่เท่ากับ Transistor และบางครั้งจะมีสัญญาณรบกวนออกมาจาก Relay และไปกวนการทำงานของ Microcontroller ได้ เช่น ทำให้ MCU reset เป็นต้น

Datasheet ของ Relay ที่ใช้ใน lab เปิดดูได้ที่นี่

4. สร้างวงจร H-bridge เพื่อควบคุมทิศทางการหมุนของมอร์เตอร์

ขอให้นักศึกษาสร้างวงจร h-bridge ขึ้นมาโดยใช้ transistor 4 ตัวเพื่อควบคุมทิศทางการหมุนของมอร์เตอร์ โดยโปรแกรมให้หมุนทวนเข็ม 1 วินาที และหมุนตามเข็ม 1 วินาที วนไปเรื่อยๆ

เกณฑ์ผ่าน – นักศึกษาควรสามารถควบคุมทิศทางการหมุนของมอร์เตอร์ได้